صکوک اجاره چیست؟

صکوک اجاره که به معنای سند می باشند، یک اوراق بهادار محسوب شده و حق استفاده از منافع یک دارایی یا مجموعه ای از دارایی‌ها، در قبال اجاره‌بها از مالک به سرمایه گذار و دارنده این اوراق منتقل می کند.
در حقیقت عملکرد این صکوک همانند اجاره به شرط تملیک است به این معنا که سرمایه گذار با خرید یک دارایی آن را به نهادی با سود مشخص اجاره می دهد و در پایان دوره قرارداد، مبلغ مشخصی را از اجاره کننده دریافت می کند و مالکیت را به او واگذار می نماید. به بیان دیگر سرمایه گذاران با خرید صکوک اجاره، یک دارایی همانند ملک و یا ماشین آلات را از منتشر کننده خریداری کرده و مجدد آن دارایی را به همان شرکت اجاره داده است تا اینکه در تاریخ سررسید، اصل پول خود را دریافت می کند. سود سرمایه گذار از خرید صکوک اجاره، همان اجاره بهایی است که شرکت به سرمایه گذار پرداخت کرده است. انتشار صکوک اجاره به افزایش نقدینگی شرکت ها کمک می کنند.
شرکت های بزرگ که استاندارد سازی این اوراق را انجام داده اند، ضامن پرداخت سود طی دوره سرمایه گذاری و نیز بازپرداخت اصل پول در پایان دوره سرمایه گذاری هستند.

انواع صکوک اجاره در بازار:

     صکوک اجاره دولتی آموزش و پروش که با نماد آجاد نمایش داده میشود و ضامن این دسته سازمان برنامه و بودجه است.
     صکوک اجاره سازمان تامین اجتماعی که با نماد شستا نمایش داده میشود و ضامن این اوراق بانک رفاه کارگران می باشد.
    صکوک اجاره شرکت های خصوصی و بانکها که از هرکدام یک یا چند نماد مختلف وجود دارد و باید قبل از خرید به ضامن آنها توجه کرد به طوری که اگر ضامن آنها شرکتهای خصوصی باشند بهتر است جوانب احتیاط را رعایت کنیم.

درباره ابزار های مالی با درآمد ثابت که با پرداخت سود و اصل پول توسط یک ضامن همراه هستند، باید اعتبار و توانمندی ضامن را برای سرمایه گذاری در هرکدام مد نظر قرارداد. از حیث اعتبار ضامن پرداخت سود، باید به ترتیب به اخزا، اشاد، آجاد، شستا و در نهایت به صکوک اجاره بانکها و شرکت های خصوصی اشاره کنیم.

در سایت فرابورس به آدرس WWW.IFB.IR میتوان صکوک اجاره موجود در بازار را به همراه اطلاعاتی که برای تصمیم گیری مهم می باشند از جمله ضامن، مواعد پرداخت سود، تاریخ سررسید، بازدهی مرکب و قیمت معامله شده مشاهده کرد.
در حقیقت سرمایه گذار در صکوک اجاره میتواند تا روز سررسید منتظر بماند و معادل ارزش اسمی هر برگه صکوک یعنی 1،000،000 ریال به همراه سود یک سال را دریافت کند و یا در صورت نیاز در بازار ثانویه، حق مشاع مالکیتی خود را به قیمت کمتر به دیگری بفروشد.

شاید این سوال مطرح شود که صکوک اجاره و اوراق مشارکت از لحاظ عملکردی، قیمت و ارزش اسمی و نیز پرداخت سود و بازپرداخت اصل پول توسط ضامن در روز سررسید، تفاوتی باهم ندارند پس دلیل تفکیک این دو ابزار چیست؟ در پاسخ باید گفت که اوراق مشارکت را دولت و شهرداری ها با هدف تامین مالی پروژه های دولتی منتشر می کنند درحالیکه صکوک را شرکت های خصوصی با هدف خرید املاک مورد نیازشان ارائه می دهند ، همچنین صکوک اجاره به پشتوانه یک دارایی مشخص منتشر می شوند در حالی که اوراق مشارکت ها صرفا بیان کننده تعهد و بدهی ناشر به سرمایه گذار است.